মোৰ মাতৃমুখ দৰ্শন | Get a detailed summary, notes, and solutions for Class 12 Assamese Chapter 1. Prepare for HS Final with our expert resources and key question answers. HS 2nd Year Assamese Complete Chapter Question Answer.
মোৰ মাতৃমুখ দৰ্শন | Get a detailed summary, notes, and solutions for Class 12 Assamese Chapter 1.
মোৰ মাতৃমুখ দৰ্শন
উচ্চতৰ মাধ্যমিক দ্বিতীয় বার্ষিকৰ পাঠ্যপুথি সাহিত্য সৌৰভ
Chapter -1
মোৰ মাতৃমুখ দৰ্শন
লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা
(ক) অতি চমু প্রশ্নঃ
১। ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষক পাঠটো ক’ৰ পৰা সংগ্ৰহ কৰা হৈছে?
উত্তৰঃ ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ পাঠটো ড° নগেন শইকীয়া সম্পাদিত বেজবৰুৱা ৰচনাৱলী (প্রথম খণ্ড)ৰ পৰা লোৱা হৈছে।
২। সম্বলপুৰ ভাৰতৰ কোনখন ৰাজ্যত অৱস্থিত? (H.S – 2020)
উত্তৰ: সম্বলপুৰ ভাৰতৰ উৰিষ্যাত অৱস্থিত।
৩। বেজবৰুৱাই ‘মাতৃমুখ’ দৰ্শনৰ বাবে ক’ৰ পৰা ক’লৈ যাত্রা কৰিছিল?
উত্তৰঃ ‘মাতৃমুখ’ দৰ্শনৰ বাবে বেজবৰুৱাই ১৯৩০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ১৯ ছেপ্তেম্বৰত উৰিষ্যাৰ সম্বলপুৰৰ পৰা অসমলৈ বুলি যাত্রা কৰিছিল।
8। ১৯৩০ চনৰ ১৯ ছেপ্তেম্বৰত সম্বলপুৰৰ পৰা অসমলৈ যাত্ৰা কৰোঁতে বেজবৰুৱাৰ সংগী কোন আছিল।
উত্তৰ: বেজবৰুৱাই সম্বলপুৰৰ পৰা অসমলৈ যাত্ৰা কৰোঁতে, তেওঁৰ সংগী আছিল পত্নী প্রজ্ঞা সুন্দৰী দেৱী আৰু সৰু জীয়ৰী।
৫। লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা ৰচিত এখন ধেমেলীয়া নাটকৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: লিতিকাই।
(খ) চমু প্রশ্ন :-
১। ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষক পাঠটিৰ নামকৰণৰ তাৎপর্য বিশ্লেষণ কৰা।
উত্তৰ: ৰসৰাজ লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই তেওঁৰ ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষক প্ৰৱন্ধত উল্লেখ কৰিছে যে কর্মব্যস্ততাৰ বাবে তেওঁ সুদীর্ঘ ত্রিশ-চল্লিছ বছৰ অসমলৈ আহিব পৰা নাছিল। আত্মীয়-স্বজন অনুৰোধত ১৯৩০ চনৰ ১৯ ছেপ্টেম্বৰ তাৰিখে নিজ মাতৃভূমি অসমলৈ ঘুৰি আহিছিল। অসমত আহি ভৰি থোৱাৰে পৰা বেজবৰুৱাই আত্মীয়-স্বজন, ইষ্ট-কুটুম্ব, বন্ধু-বান্ধৱসকলৰ পৰা যি ধৰণৰ আগ্রহ, আদৰ আৰু আপ্যায়ন লাভ কৰিছিল আৰু অসমৰ যি এক উন্নত আৰু প্রগতিশীল ৰূপ প্রত্যক্ষ কৰিছিল, তাৰ দ্বাৰা তেওঁ অভিভূত হৈ পৰিছিল। প্ৰকৃতাৰ্থত বেজবৰুৱাই দীর্ঘবিৰতিৰ পিছত মাতৃভূমিলৈ আহি মাতৃদর্শনৰ নিচিনা আনন্দ সুখ উপলব্ধি কৰিছিল। সেয়েহে পাঠটিৰ নাম ‘মোৰ মাতৃমুখ দৰ্শন’ দিয়া হৈছে ৷
২। ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষটিত ‘মাতৃ’ শব্দৰে কি বুজোৱা হৈছে? কিমান বছৰ পিছত লেখকৰ ‘মাতৃমুখ দর্শন’ হৈছিল?
উত্তৰ : ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষটিত ‘মাতৃ’ শব্দৰে নিজ মাতৃভূমিক অৰ্থাৎ অসমক বুজোৱা হৈছে।
লেখক লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ সুদীর্ঘ ৩০-৪০ বছৰ পিছত ‘মাতৃমুখ দর্শন’ হৈছিল ।
৩। লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাক কটন কলেজৰ ছাত্ৰসকলে কিদৰে অভিনন্দন জনাইছিল?
উত্তৰ: লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা সম্বলপুৰৰ পৰা আহি গুৱাহাটীত উপস্থিত হোৱাৰ দিনাই কটন কলেজৰ ছাত্ৰসকলে সন্ধিয়া এক সভা অনুষ্ঠিত কৰি বেজবৰুৱাক অভিনন্দন আৰু সন্মান যাঁচিছিল। শৰীৰত মেলেৰিয়া জ্বৰ লৈও বেজবৰুৱা সভালৈ গৈ ছাত্ৰসকলৰ আগ্ৰহ আৰু আদৰ দেখি অভিভূত হৈ পৰিছিল। সভাত ছাত্ৰসকলৰ কোনো কোনোৱে ইংৰাজী আৰু অসমীয়াত শুৱলা বক্তৃতা দিছিল; কোনোৱে সংগীত পৰিৱেশন কোনোৱে আকৌ ওজাপালি হৈ সুন্দৰ অংগী ভংগীৰে হাস্য ৰস পূৰ্ণ বিয়াহ গাই বেজবৰুৱাক আদৰ আনন্দ আৰু অভিননন্দন জনাইছিল।
৪। মোৰ মাতৃমুখ দৰ্শনৰ লেখকে উল্লেখ কৰা ‘মাজিউ আৰু জ্ঞান’ কোন আছিল? (H.S – 2018, 2023)
উত্তৰ: লেখকে উল্লেখ কৰা মাজিউ হ’ল- সুকবি সুবিখ্যাত চাহ খেতিয়ক সদাগৰ শ্ৰীযুত চন্দ্ৰ কুমাৰ আগৰৱালা আৰু জ্ঞান হ’ল- আর্ল ল কলেজৰ প্ৰসিদ্ধ প্রিন্সিপাল, উদাৰ হৃদয় মিষ্টাৰ জে বৰুৱা বেৰিষ্টাৰ এট-লৰ।
৫। লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ গুৱাহাটীক ভাল লগাৰ তিনিটা কাৰণ উল্লেখ কৰা। (H.S – 2019,2023)
উত্তৰ: লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ গুৱাহাটীক ভাল লগাৰ তিনিটা কাৰণ হ’ল-
(ক) গুৱাহাটীৰ প্রাকৃতিক সৌন্দর্য।
(খ) ঐতিহাসিক উৎকর্ষ।
(গ) প্রাচীন জ্ঞান-গৌৰৱৰ গৰিমা।
(গ) দীঘল প্রশ্ন
১। ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষক পাঠটোৰ আধাৰত লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই সম্বলপুৰৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ কৰা ৰে’লযাত্ৰাৰ চমু বিৱৰণ আগবঢ়োৱা। (H.S- 2017)
উত্তৰঃ কৰ্মসূত্ৰে উৰিষ্যাৰ সম্বলপুৰত থকা লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই সুদীর্ঘ ত্রিশ চল্লিশ বছৰৰ পিছত ১৯৩০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ১৯ ছেপ্টেম্বৰ তাৰিখে সম্বলপুৰৰ পৰা অসমলৈ বুলি যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিছিল তেওঁ যাত্ৰা সংগী আছিল পত্নী প্রজ্ঞা সুন্দৰী দেৱী আৰু সৰু জীয়ৰী। তেওঁ লোকক লগত লৈ তেওঁ সম্বলপুৰৰ পৰা অসমলৈ বুলি ৰেলেৰে যাত্ৰা আৰম্ভ কৰিলে। তেওঁলোকে প্রথমে গধূলি চাৰে পাঁচ বজাত সম্বলপুৰত ৰেলত উঠি তাৰ পৰা ৩১ মাইল দূৰত অৱস্থিত ঝাৰচোগোড়া জংছনলৈ আহি পালে। তাৰ পৰা গধূলি চাৰে সাত বজাত কলিকতাৰ ফালে যোৱা বোম্বাই মেইল গাড়ীত উঠিব লাগিছিল যদিও কিন্তু সিদিনা তেওঁলোকৰ দুর্ভাগ্য বাবে বোম্বাই মেইল ধৰিব নোৱাৰিলে। ফলত ষ্টেশ্যনতে বহি থাকি শেষ ৰাতি ২/৩ বজাত থকা এখন পেছেঞ্জাৰ গাড়ীত উঠি তেওঁলোক কলিকতালৈ বুলি ৰাওনা হ’ল। সেইদিনা সোণকালে গৈ পাব বুলি ভাবি তেওঁলোকে লগত একো খোৱা বস্তু নিয়া নাছিল। ফলত ৰাতিটো আৰু গোটেই দিন তেওঁলোকে অনাহাৰে থাকি ৰাতি আঠমান বজাত গৈ কলিকতা পালেগৈ। ষ্টেশ্যনত ক’তো খাদ্যৰ ব্যৱস্থা কৰিব নোৱাৰি বেজবৰুৱাহঁতে কচুৰি, শিঙৰা আদি কিনি লৈ খালে যদিও পেটৰ ভোক নুগুছিল । এফালে পেটৰ ভোক, আনফালে আকৌ যাত্ৰীৰ ভিৰ, শাৰিৰীক মানসিক কষ্টই তেওঁলোকক বৰ পীড়া দিছিল। এটা ষ্টেশ্যনত আকৌ এটা বৰ টান বেমাৰ হোৱা ল’ৰা লৈ মাক-বাপেকে দুটা উঠাত গাড়ী খনৰ খিৰিকী দুৱাৰবোৰ বতাহ আহিব নোৱাৰাকৈ মাৰি দিয়া ফলত তেওঁলোক বায়ু- পোহৰ নোহোৱা অন্ধকূপ যে কোঠাটোত যাত্রা কৰি অতি কষ্টৰে নিশা লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱা পৰিয়ালৰ সৈতে কলিকতাত উপস্থিত হয় আৰু ততে ভাত পানী খাই শুই পৰে। পিছদিনা কলকতাৰ শিয়ালদহ স্টেছনৰ পৰা গুৱাহাটীলৈ বুলি যাত্রা কৰে আৰু বাইশ তাৰিখে গুৱাহাটীত আহি উপস্থিত হয়।
২। ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ পাঠটিত লেখকে উল্লেখ কৰা মহাদেৱৰ কৃষি কৰ্মৰ কাহিনীটো তোমাৰ নিজৰ ভাষাত লিখা।
উত্তৰঃ লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই ‘মোৰ মাতৃমুখ দর্শন’ শীর্ষক প্ৰৱন্ধত উল্লেখ কৰা মহাদেৱৰ কৃষি কৰ্মৰ কাহিনী টো হ’ল- এদিন পাৰ্বতীয়ে মহাদেৱক ককৰ্থনা কৰি কৈছিল, যে মহাদেৱে গৃহস্থালিৰ একো কাম-কাজ নকৰি কেৱল ভাং-ধতুৰা খাই বহি থাকে। আনকি ঘৰতে বৃষভটো আছে, সি ঘাঁহ-পানী খাই নোদোকা টো হৈ পৰিছে, বৃষভেৰে ইচ্ছা কৰিলে হাল বাই খেতি-বাতি কৰি ধান আৰ্জিবও পাৰে। ঘৈণীয়েকৰ ককৰ্থনা শুনি মনত বেজাৰ লাগি মহাদেৱে খেতি কৰাৰ সংকল্প লৈ বৃষভৰ পিঠিত উঠি পথাৰলৈ গ’ল। খুব কম দিনৰ ভিতৰতে মহাদেৱৰ খেতি নদন বদন হৈ পৰিল। তেওঁৰ খেতিত ইমানেই মনোযোগ হ’ল যে মহাদেৱৰ খোৱা-শোৱা গুছিল। আনকি ঘৰলৈ আহিবও পাহৰি গ’ল। পাৰ্বতীৰ মহা চিন্তা হ’ল আৰু গিৰীয়েকক মাতি আনিবলৈ নন্দী-ভূংগীকে আদি কৰি বহুজনক পঠাইও বিফল হ’ল আৰু শেষত নাৰদক পঠালে। নাৰদো বিফল হোৱাত নিৰুপায় হৈ পার্বতীয়ে অসংখ্য ডাঁহ, মহ, চেৰেপা সৃষ্টি কৰি মহাদেৱক আমনি কৰিবলৈ পঠিয়ালে। তেনেকৈও গিৰীয়েকক ঘৰলৈ আনিব নোৱাৰি অৱশেষত পাৰ্বতীয়ে হাহা-হুহু নামৰ মানস পুত্র দুটাক পঠিয়াই দিছিল।
প্রশ্ন ৩: ‘হাহা হুহু’ কোন আছিল? এওঁলোকক কোনে কি কাৰণে সৃষ্টি কৰিছিল বুজাই লিখা।
উত্তৰ: ‘হাহা হুহু’ আছিল পাৰ্বতীৰ মানস পুত্র।
পাৰ্বতীয়ে হাহা হুহুক সৃষ্টি কৰি মহাদেৱক খেতি পথাৰৰ পৰা উভতাই আনিবলৈ পঠিয়াইছিল।
এদিন পাৰ্বতীয়ে মহাদেৱক ককৰ্থনা কৰি কৈছিল, যে মহাদেৱে গৃহস্থালিৰ একো কাম-কাজ নকৰি কেৱল ভাং-ধতুৰা খাই বহি থাকে। আনকি ঘৰতে বৃষভটো আছে, সি ঘাঁহ-পানী খাই নোদোকা টো হৈ পৰিছে, বৃষভেৰে ইচ্ছা কৰিলে হাল বাই খেতি-বাতি কৰি ধান আৰ্জিবও পাৰে। ঘৈণীয়েকৰ ককৰ্থনা শুনি মনত বেজাৰ লাগি মহাদেৱে খেতি কৰাৰ সংকল্প লৈ বৃষভৰ পিঠিত উঠি পথাৰলৈ গ’ল। খুব কম দিনৰ ভিতৰতে মহাদেৱৰ খেতি নদন বদন হৈ পৰিল। তেওঁৰ খেতিত ইমানেই মনোযোগ হ’ল যে মহাদেৱৰ খোৱা-শোৱা গুছিল। আনকি ঘৰলৈ আহিবও পাহৰি গ’ল। পাৰ্বতীৰ মহা চিন্তা হ’ল আৰু গিৰীয়েকক মাতি আনিবলৈ নন্দী-ভূংগীকে আদি কৰি বহুজনক পঠাইও বিফল হ’ল আৰু শেষত নাৰদক পঠালে। নাৰদো বিফল হোৱাত নিৰুপায় হৈ পার্বতীয়ে অসংখ্য ডাঁহ, মহ, চেৰেপা সৃষ্টি কৰি মহাদেৱক আমনি কৰিবলৈ পঠিয়ালে। তেনেকৈও গিৰীয়েকক ঘৰলৈ আনিব নোৱাৰি অৱশেষত পাৰ্বতীয়ে হাহা-হুহু নামৰ মানস পুত্র দুটাক পঠিয়াই দিছিল।
৪। ডিব্ৰুগড়ত গোটাচেৰেক কথাই মোক বৰ সন্তোষ দিছিল’- ডিব্ৰুগড়ৰ কোনবোৰ কথাই বেজবৰুৱাক সন্তোষ দিছিল, বুজাই লিখা। (H.S- 2018, 2021)
উত্তৰঃ ডিব্ৰুগড় চহৰত উপস্থিত হৈ লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই ডিব্ৰুগড় চহৰৰ প্ৰগতি দেখি সন্তোষিত হৈছিল। কাৰণ ডিব্ৰুগড়ৰ মহিলাসকলে তাহানিৰ দৰে ওৰণিৰ তলতে লুকাই থকা নাই। তেওঁলোক অধিক শিক্ষিত হৈ উঠিছে আৰু অনেক কৰ্মত পুৰুষৰ সমানে ফেৰ মাৰি আগুৱাব পৰা হৈছে। ৰক্ষণশীলতাৰ পৰা মুক্ত হৈ তেওঁলোকে বিভিন্ন সজ কামত আনকি দেশসেৱাতো সমানে আগবাঢ়িছে। বোৱা-কটা বিদ্যাতো তেওঁলোক পাৰদৰ্শী। পুৰুষৰ সমানে সমানে আগবাঢ়ি আহিলেও তিৰোতাসকল নিজ কমনীয়তা গাম্ভীর্যও ৰক্ষা কৰিছে। তিৰোতাসকলে সভা পাতি সুন্দৰকৈ বক্তৃতা দিছে, স্কুল পাতি শিক্ষা দান কৰিছে- যিবোৰ দেখি বেজবৰুৱাই সন্তোষ পাইছিল।
আনফালে ডিব্ৰুগড় চহৰৰ শিক্ষিত ডেকা সকলৰ কৰ্মও প্রশংসা কৰিব লগা। বেজবৰুৱাই ডিব্ৰুগড় চহৰৰ থিয়েটাৰ অৰ্থাৎ ৰংগশালটো দেখিও আনন্দিত হৈছিল। ডিব্ৰুগড়ৰ ডেকাসকলে তাত নাট-চর্চা কৰে, গীত-মাত, নাটক আদি পৰিৱেশন কৰে। তেওঁলোকে যিবোৰ চিত্রপট, কলিকতাৰ নিপুন চিত্রবিদতকৈ কোনো গুণেই কম নহয়। ডেকাসকলৰ সাজ-সজ্জা, চিত্রপট, ভাবপূর্ণ অভিনয়, সুস্বৰ সংগীত আৰু মনোজ্ঞ নৃত্যত বেজবৰুৱা সন্তোষিত হৈছিল। ডেকা সকলে চহৰৰ ৰংগশালাত গীত-মাত, নাটক আদি পৰিবেশন কৰে। মঞ্চত অসমীয়া মৌলিক নাটকৰ উপৰিও অনূদিত নাটকো অভিনীত হয়।
এনেদৰেই ডিব্ৰুগড় চহৰৰ পুৰুষ নাৰীসকলৰ কৰ্ম দক্ষতা দেখি বেজবৰুৱাই আনন্দিত হৈছিল।
৫। লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাৰ মতে বিদেশী নাটকৰ অসমীয়া অনুবাদ কেনে হোৱা উচিত, বুজাই লিখা।
উত্তৰ : লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই ডিব্ৰুগড় চহৰৰ মহিলা আৰু ডেকাসকলৰ কৰ্ম পটুটা আৰু জাতীয় প্রেম দেখি আপ্লুত হৈ পৰিছিল। ডিব্ৰুগড়ৰৰ ডেকাসকলে অসমীয়া নাট্য চর্চাৰ উপৰিও বিদেশী নাটক নিভাঁজ ৰূপত অনুবাদ কৰি অভিনয়ৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল। লক্ষ্মীনাথ বেজবৰুৱাই বিদেশী নাটকৰ অসমীয়া অনুবাদ আৰু অভিনয়ৰ ঘোৰ সমৰ্থক নাছিল যদিও বিৰোধীও নাছিল কাৰণ ভাল বিদেশী নাটকৰ উৎকৃষ্ট ভাব সম্পদৰে অসমীয়া সাহিত্যৰ সৌন্দৰ্য বঢ়োৱাটো তেওঁ মতে একো বেয়া নহয়। কিন্তু তাক খাটি অসমীয়া সাঁচত গঢ় দিব লাগে। অন্যথা অসমীয়াৰ বৰসবাহত যদি কোনোবাই বঙলুৱা সংকীর্তন মেলি দিয়ে, সি হাঁহৰ মাজত কাউৰী হৈ খেলিমেলিহে কৰিব বুলি বেজবৰুৱাই সকীয়াই দিছিল। প্ৰাসংগিকভাৱে বেজবৰুৱাই উল্লেখ কৰিছে যে তাহানিতে কলিকতা নিবাসী অসমীয়া ছাত্রসকলে শ্বেক্সপিয়েৰৰ ‘Comedy of Enors’ খন অসমীয়ালৈ ভাঙনি কৰি ‘ভ্ৰমৰংগ’ (১৮৮৮) নাম দি অভিনয় কৰিছিল। সেই অনুবাদ খাটি অসমীয়া ৰূপৰ আছিল আৰু বিদেশী নাটকৰ অসমীয়া অনুবাদ তেনে হোৱা উচিত বুলি বেজবৰুৱাই উল্লেখ কৰিছে।
Mastering Class 12 Assamese Chapter 1 is crucial for scoring well in your HS Final Exam. Use our detailed summary, notes, and solutions to clarify your doubts and strengthen your preparation.
Class 12 Assamese Chapter 1 Complete Question Answer
For More details check our Youtube Channel Assam Board Exam
